Η Άρτα απελευθερώθηκε από την Οθωμανική κατοχή στις 24 Ιουνίου 1881.
Η πολυπόθητη μέρα έφθασε. Η Άρτα ερημώνεται. Όλοι εξέρχονται για την υποδοχή του στρατού προς την είσοδο της πόλης και σε μήκος αρκετών χιλιομέτρων. Το στρατιωτικό τμήμα έγινε δεκτό με ενθουσιώδεις εκδηλώσεις και μεγάλη συγκίνηση. Η επίσημη υποδοχή έγινε στο εκκλησάκι των Αγίων Θεοδώρων με το στήσιμο αψίδας. Εκεί συγκεντρώνεται το μεγάλο πλήθος υπό το δήμαρχο Αντωνόπουλο, το μητροπολίτη Άρτας Σεραφείμ Ξενόπουλο και όλο τον κλήρο. Στις 2.30΄ το μεσημέρι εισέρχεται το πρώτο τμήμα στρατού για την παραλαβή του φρουρίου και άλλων δημόσιων κτηρίων.
Στις 4μ.μ. εισέρχεται ο στρατηγός Σκαρλάτος Σούτσος με μια από τις δυο μπάντες μουσικών που τον ακολουθούν. Παραζάλη ενθουσιασμού. Ζητωκραυγές, κλάματα, εναγκαλισμοί.
Οι Τούρκοι αποχωρούν από την Άρτα “αμαχητί” προς την Τουρκοκρατούμενη Ήπειρο. Στις 28 Μαρτίου 1881 μετά από τη «Συμφωνία της Κωνσταντινούπολης», η Θεσσαλία και η Άρτα περιέρχονται στην Ελλάδα. Το τμήμα αυτό της Ηπείρου, από τα σύνορα της Ακαρνανίας μέχρι τον Άραχθο ποταμό, αποτέλεσε το νομό Άρτας. Στην ανατολική όχθη του Αράχθου, σε διάφορα σημεία, έβαλε φυλάκια ο ελληνικός στρατός και στη δυτική ο τουρκικός. Δηλαδή στη γέφυρα της Άρτας, από το μέρος της πόλης υπήρχε Έλληνας φρουρός και απέναντι, προς το μέρος του κάμπου, Τούρκος. Ο τουρκικός ζυγός αποχωρεί και η πόλη γίνεται επίσημα ελληνική, όμως ο κάμπος της Άρτας παραμένει υπό τους Οθωμανούς μέχρι το 1912, οπότε απελευθερώνεται χάρη στην προέλαση του ελληνικού στρατού. Τότε, ενσωματώνεται στην Ελλάδα όλη η Ήπειρος.
Μετά την απελευθέρωση στις 24-6-1881, ο Νομός Άρτας χωρίστηκε σε οκτώ (8) Δήμους:
🔸Στο Δήμο Αρταίων, με έδρα την Άρτα, στον οποίο, εκτός της πόλης, υπάγονταν και μερικά χωριά του κάμπου ανατολικά του Αράχθου, Γκυκόρριζο, κλπ. με πληθυσμό 6.000 κατοίκους περίπου.
🔸Στο Δήμο Πέτα, στον οποίο υπάγονταν και τα γύρω χωριά μέχρι το Κομπότι, με 4.000 κατοίκους.
🔸Στο Δήμο Ηρακλείας, με χειμερινή έδρα το Δημαριό και θερινή το Βελεντζικό και στον οποίο υπάγονταν τα γύρω απ' αυτά χωριά, με 5.000 κατοίκους. Τα χωριά του Δήμου αυτού ήταν τα Κάτω Ραδοβίζια.
🔸Στο Δήμο Τετραφυλίας, με έδρα τη Βρεστενίτσα και αργότερα τη Μπότση (Μεγαλόχαρη), στον οποίον υπάγονταν τα εξής οχτώ (8) χωριά: Βρεστενίτσα (Πηγές), Μηλιανά, Σεκλίστα (Ελάτη), Βρατσίστα (Καστανιά), Μουσιούντα (Μεσούντα), Καταβόθρα (Αστροχώρι), Μπότση (Μεγαλόχαρη) και Σουμερού (Μεσόπυργος), με 4.500 κατοίκους. Τα χωριά του Δήμου Τετραφυλίας τα ονόμαζαν και Άνω Ραδοβίζια.
Στο Δήμο Θεοδωρίας, με έδρα το Βουλγαρέλι, στον οποίο υπάγονταν τα γύρω χωριά, με 7.500 κατοίκους.
🔸Στο Δήμο Αγνάντων, με έδρα την Άγναντα, όπου υπάγονταν τα γύρω χωριά, με 6.000 κατοίκους.
🔸Στο Δήμο Πραμάντων, με έδρα τα Πράμαντα, στον οποίο υπάγονταν και το χωριό Μελισσουργοί, με 4.000 κατοίκους.
🔸Στο Δήμο Καλαρρυτών, όπου υπάγονταν και το χωριό Ματσούκι, με πληθυσμό 2.000 κατοίκους περίπου.
Η περιοχή των Δήμων Τετραφυλίας και Ηράκλειας ονομάζονταν Ραδοβίζια και η περιοχή των Δήμων Θεοδωρίας, Αγνάντων, Πραμάντων και Καλαρρυτών, Τζουμέρκα. Ένδοξες περιοχές και οι δύο, απ' όπου προέρχονταν οι περισσότεροι αγωνιστές των ελληνικών επαναστάσεων και οι οποίοι διαδραμάτισαν σπουδαιότατο ρόλο στην απελευθέρωση του τόπου μας.
0 Σχόλια